قوانین و مقررات جدید واردات در ایران (سال 1404): آنچه باید بدانید

قوانین و مقررات جدید واردات در ایران (سال 1404): آنچه باید بدانید

فعالان اقتصادی و بازرگانان که در حوزه واردات کالا به ایران فعالیت می‌کنند، همواره باید از آخرین قوانین و مقررات مطلع باشند تا فرآیندهای تجاری خود را مطابق با ضوابط جاری کشور انجام دهند و از بروز مشکلات و تاخیرهای احتمالی جلوگیری نمایند. سال 1404 نیز مانند سال‌های گذشته شاهد برخی تغییرات و به‌روزرسانی‌ها در مقررات وارداتی است که اطلاع از آن‌ها برای تمامی واردکنندگان ضروری است.

سامانه جامع تجارت ایران: محور اصلی فرآیندهای واردات

همچنان سامانه جامع تجارت ایران (NTSW.ir) به عنوان تنها درگاه یکپارچه و محور اصلی کلیه فرآیندهای مرتبط با تجارت خارجی، از جمله واردات، مطرح است. تمامی مراحل از ثبت سفارش کالا گرفته تا پیگیری مجوزها و ارتباط با سازمان‌های ذیربط، می‌بایست از طریق این سامانه صورت پذیرد. آشنایی کامل با قابلیت‌ها و رویه‌های این سامانه برای هر واردکننده‌ای حیاتی است. هرگونه تغییر در رویه‌ها یا اضافه شدن امکانات جدید در این سامانه به صورت مستقیم بر فرآیند واردات تاثیرگذار خواهد بود.

تغییرات در حقوق ورودی و تعرفه‌های گمرکی در سال 1404

یکی از مهم‌ترین بخش‌های مقررات واردات، مربوط به حقوق ورودی و تعرفه‌های گمرکی است که سالانه در کتاب مقررات صادرات و واردات منتشر می‌شود. در سال 1404 نیز شاهد تغییراتی در این زمینه هستیم. به طور کلی، ماخذ محاسبه حقوق ورودی بر اساس میانگین نرخ ارز در اسفند ماه سال 1403 در مرکز مبادله طلا و ارز تعیین شده است.

• واردات خودرو: یکی از پربحث‌ترین تغییرات مربوط به حقوق ورودی خودروها است. طبق مقررات جدید، حقوق ورودی انواع خودروهای سواری (نو و کارکرده تا حداکثر 5 سال ساخت) به صورت یکسان 100 درصد تعیین شده است. با این حال، بحث‌ها و احتمال بازنگری در خصوص حقوق ورودی خودروهای برقی و هیبریدی همچنان مطرح است. همچنین، امکان واردات خودرو توسط ایرانیان مقیم خارج از کشور با استفاده از ارز شخصی و بدون انتقال ارز رسمی نیز با رعایت شرایطی فراهم شده است. برای شرکت‌های واردکننده نیز سقف ارزش FOB برای واردات خودروهای نو 40 هزار یورو و برای خودروهای کارکرده 20 هزار یورو تعیین شده است. ثبت درخواست و پیگیری فرآیند واردات خودرو نیز از طریق سامانه جامع تجارت و با اخذ مجوزهای لازم صورت می‌گیرد.
• سایر کالاها: علاوه بر خودرو، تغییراتی در حقوق گمرکی برخی کالاهای دیگر نیز اعمال شده است. به عنوان مثال، حقوق گمرکی ماشین‌آلات و تجهیزات خط تولید، قطعات، مواد اولیه و واسطه‌ای 2 درصد و حقوق گمرکی واردات اسباب‌بازی و کالاهای فرهنگی 2 درصد افزایش یافته است. همچنین، 1 درصد از ارزش نهاده‌های دامی و کشاورزی شامل ذرت، کنجاله، سویا، جو، روغن، دانه‌های روغنی، میوه‌های گرمسیری، شکر، برنج و پنبه به عنوان عوارض دریافت می‌شود. حقوق ورودی گوشی‌های موبایل خارجی بر اساس قیمت آن‌ها متفاوت بوده و برای گوشی‌های با قیمت بین 600 تا 1000 یورو 15 درصد و برای قیمت‌های بالاتر 30 درصد تعیین شده است. نرخ مالیات بر ارزش افزوده نیز در سال 1404 معادل 10 درصد می‌باشد.

مقررات ارزی واردات

مقررات ارزی همواره یکی از چالش‌های پیش روی واردکنندگان بوده است. در سال 1404، تخصیص 11 میلیارد یورو ارز ترجیحی برای واردات کالاهای اساسی، دارو و مواد اولیه مرتبط و تجهیزات پزشکی و شیرخشک اطفال در نظر گرفته شده است. برای سایر کالاها، تامین ارز می‌بایست از محل‌های دیگر و با رعایت ضوابط بانک مرکزی صورت پذیرد. همانطور که پیشتر اشاره شد، در موارد خاصی مانند واردات خودرو توسط ایرانیان مقیم خارج، استفاده از ارز شخصی نیز مجاز شده است.

الزامات و نکات مهم دیگر

• کارت بازرگانی: داشتن کارت بازرگانی معتبر همچنان پیش‌نیاز اصلی برای انجام فعالیت‌های وارداتی تجاری است.
• مجوزهای تخصصی: بسته به نوع کالا، اخذ مجوزهای لازم از سازمان‌های مربوطه مانند وزارت بهداشت، سازمان ملی استاندارد، سازمان دامپزشکی، وزارت جهاد کشاورزی و سایر نهادها قبل از اقدام به واردات ضروری است.
• کتاب مقررات صادرات و واردات 1404: این کتاب که حاوی آخرین تعرفه‌های گمرکی و مقررات مربوط به واردات و صادرات کالا است، مهم‌ترین منبع برای اطلاع دقیق از جزئیات و ضوابط به شمار می‌رود و تهیه آن برای کلیه واردکنندگان توصیه می‌شود.
• سامانه مقررات تجاری: استفاده از این سامانه برای اطلاع از مجوزهای مورد نیاز بر اساس کد تعرفه کالا (HS Code) بسیار مفید است.

نتیجه‌گیری

با توجه به تغییرات مداوم در قوانین و مقررات، به روز بودن اطلاعات برای واردکنندگان امری حیاتی است. آشنایی کامل با سامانه جامع تجارت، اطلاع از آخرین تغییرات در حقوق ورودی و تعرفه‌ها به ویژه در خصوص کالاهای پرتقاضا مانند خودرو، و رعایت کلیه الزامات ارزی و مجوزهای تخصصی می‌تواند به تسهیل و تسریع فرآیند واردات و جلوگیری از مشکلات احتمالی کمک کند. همواره توصیه می‌شود برای درک صحیح و کامل مقررات و اطمینان از صحت اقدامات، با کارشناسان و متخصصان حوزه بازرگانی و گمرک مشورت نمایید.